Monday, March 21, 2011

Μια 'παράξενη' ιστορία


Παρουσιάστηκε ξαφνικά. Χωρίς να το περιμένει. Εισχώρησε στη ζωή του με ορμή σαν βροχή που μπαίνει από το ανοιχτό παράθυρο. Φοβήθηκε. Έκανε να κλείσει το παράθυρο, αλλά είχε εξαφανιστεί. Δεν υπήρχε κανένα άνοιγμα πλέον στον τοίχο. Καμία διαφυγή. Έπρεπε να αντιμετωπίσει τους εφιάλτες του.

Επιχείρησε να δείξει αδιαφορία. Μάταιο. Να υποκριθεί ενδιαφέρον. Καμιά τύχη. Να ζητήσει έλεος. Ασυγκίνητη. Να αγριέψει για να τη φοβίσει. Ούτε μια σύσπαση στο πρόσωπό της. Σαν να προέβλεπε όλα τα κόλπα του, όλες τις σκέψεις και τις ενέργειές του.

Αποκαμωμένος κάθισε στο γραφείο και της έγραψε… ‘Δεν ξέρεις τι κάνεις. Ο μικρός τυμπανιστής ξόδεψε πολλά, πολλά χρόνια μέχρι να συμφιλιωθεί με την ήττα του’. Τότε εκείνη μαλάκωσε. Άπλωσε το χέρι και του χάιδεψε τα μαλλιά. Τον πήρε αγκαλιά και τον στήριξε να σηκωθεί. Αλλόκοτο! Μέσα στην στέπα της ύπαρξης του ξεπήδησε μια μικρή σπίθα. Και μέρα με τη μέρα μεγάλωνε. Γινόταν φλόγα. Μεγάλη, λαμπερή φωτιά. Η στέπα άρχισε να θολώνει. Να διαλύεται μέσα σε μια ζεστή, υγρή ομίχλη. Ο τόπος πρασίνιζε, ‘να ένα δέντρο…’. Και πιο κει μια συστάδα θάμνων. Και χορτάρι. Και λουλούδια. Και ουρανός πάνω, κυανός, όχι αυτό το αρρωστιάρικο καφετί που είχε σκεπάσει τη ζωή του. Και ήταν σχεδόν σίγουρος πως όπου να ναι θα ξεπροβάλει πίσω από τα παγωμένα, σκοτεινά όρη ο ήλιος. Από ποτέ είχε να δει τον ήλιο; Αιώνες…

Μα ναι ήταν ολοφάνερο. Χάραζε. Αξίζει να δεις για άλλη μια φορά την ανατολή έστω κι αν σε σκοτώσει… Αφέθηκε.

Μα εκείνη άλλαξε. Έδειξε ταραγμένη. Φοβισμένη. Τη στιγμή ακριβώς που της άπλωσε το χέρι αυτή τρομοκρατήθηκε. Έκανε δυο βήματα πίσω και απότομα γύρισε την πλάτη και το ‘βαλε στα πόδια. Είχε μείνει με το χέρι απλωμένο, σαστισμένος. Άναυδος.

‘Μη φεύγεις τώρα που βγαίνει ο ήλιος’ ψιθύρισε. Έτρεξε ύστερα από πίσω της. Την βρήκε. ‘Μη φεύγεις τώρα…’. Εκείνη παραδέχτηκε ότι η αντίδραση της ήταν ανόητη. Φοβήθηκε χωρίς λόγο, είπε. Θα μείνει για την ανατολή.

Από τότε κάθισε δίπλα στην πόρτα, απέναντι του και δεν μιλούσε. Σιγομουρμούριζε μόνο ένα μελαγχολικό, μονότονο νανούρισμα. Της γέλαγε, της θύμωνε, την έλεγε πόσο την αγαπούσε. Τίποτα. Εκείνη καθόταν δίπλα στην πόρτα και σιγοτραγουδούσε. Και κάθε που έκανε να την πλησιάσει άνοιγε την πόρτα και ετοιμαζόταν να πεταχτεί έξω. Κι έτσι ξανακαθόταν απέναντι της, στην απόσταση που η ίδια είχε ορίσει για ασφάλεια.

Και περνούσαν οι μέρες και ο ήλιος δεν έβγαινε. Κι αντί γι αυτό άρχισαν να ξεραίνονται τα δέντρα και τα λουλούδια που τόσο άφρονα είχαν φυτρώσει. Και ο ουρανός έπαιρνε πάλι αργά, μα σταθερά εκείνο το σταχτί χρώμα που είχε ανέκαθεν… ‘Μη φεύγεις τώρα που θα βγει ο ήλιος’ επαναλάμβανε, αλλά πια ήταν παραδομένος. Και η απόσταση μεγάλωνε ανάμεσα τους και μεγάλωνε ολοένα…είχε πια αποκατασταθεί η οικεία του στέπα σε όλη τη φοβερότητα και την παγωμάρα της.

Η φωτιά τρεμόσβηνε. Για να την προστατεύσει την κατάπιε. ‘Εκεί, μέσα στο στομάχι μου’ σκέφτηκε, ‘δεν θα κινδυνεύει η μικρή μου φωτίτσα από κανέναν κακόβουλο αέρα’. Και τον έκαιγε, ω θε μου, πόσο τον έκαιγε, αλλά έσφιγγε τα δόντια και κρατιόταν να μην ουρλιάξει. Νόμιζε πως όσο η φωτιά καίει υπήρχε ελπίδα εκείνη να συνέλθει. Να ανοίξει πάλι την αγκαλιά της και να τον τυλίξει για πάντα.

Η απόσταση μεγάλωνε, ωστόσο η φωτιά δυνάμωνε μέσα του και τον πόναγε! Ήταν ανυπόφορο. Την παρακάλεσε, έκλαψε, φώναξε, ικέτεψε ‘μη μου φεύγεις’. Καμιά απόκριση. Μόνο αυτό το μονότονο νανούρισμα που του τρύπαγε τ’ αυτιά, βούιζε ανυπόφορα στο κεφάλι του, του στέγνωνε το μυαλό.

Πέρασαν έτσι μήνες παράνοιας, πόνου και διαψεύσεων. Μέχρι που μια μέρα εκείνη σταμάτησε το τραγούδι. Την κοίταξε απορημένος. Είχε μείνει ασάλευτη. Ασάλευτη, ίδια πέτρα. Ψυχρό, αμετάβλητο μέταλλο. Είχε ένα δάκρυ στο μάγουλο. Από ώρα κοκαλωμένο. Την πλησίασε και την άγγιξε. Ήταν κρύα και άκαμπτη σαν νεκρή. Δεν μπόρεσε να κρατήσει τα δάκρυα του. ‘Μη μου φύγεις’ ψιθύρισε ‘κοίτα’ κι έδειξε προς τον σκοτεινό σταχτή ορίζοντα, ‘εκεί είναι ο ήλιος. Σε λίγο θα βγει…μη μου φεύγεις…’

Έσκυψε στα απολιθωμένα της χείλια. Πήρε μια πολύ βαθιά ανάσα και με όση αντοχή του είχε απομείνει φύσηξε μέσα της δυνατά. Πολύ δυνατά. Και η φωτιά ξεκόλλησε από το στομάχι του. Ανέβηκε στο στήθος. Στο λαρύγγι του, πλημμύρισε το στόμα του και ξεχύθηκε βίαια στο παγωμένο της σώμα…

Είναι κάτι αιώνες τώρα που περιμένει υπομονετικά να ξυπνήσει από τον λήθαργο της. Ό,τι είχε της το ’δωσε. Δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο, μόνο να περιμένει. Έχει καθίσει απέναντι της, πολύ κοντά, της χαϊδεύει το κεφάλι και σιγομουρμουρίζει το μελαγχολικό, μονότονο νανούρισμά της… και ο ήλιος ακόμη να φανεί…

Thursday, March 17, 2011

Μοιραίες Αποκαλύψεις


Η αθλιότητα που περικυκλώνει αργά τα κουρασμένα μας όνειρα γίνεται κάθε μέρα πιο ισχυρή κι αποκρουστική. Τα ονόματα που της είχαμε δώσει, "Συνήθεια" ή "Πανδαμάτωρ Χρόνος", τώρα εκπίπτουν. Αποκαλύπτεται τ' αληθινό της πρόσωπο, φριχτό και απευκταίο, στα δήθεν έκπληκτα μάτια μας.

Τα παιδιά που φτύνουν τον ζητιάνο στη γωνιά του δρόμου και η μητέρα να κλείνει τα παραθυρόφυλλα "για να μη μπαίνει ήλιος"

Thursday, March 3, 2011

Κάθε εμπόριο για...καλό

Ούτε έναν χρόνο πριν ο κύριος Ταγίπ Ερντογάν, κατακεραύνωσε το ισραηλινό κράτος για την στρατιωτική επέμβαση εναντίον της νηοπομπής που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη λωρίδα της Γάζας. Χαρακτήρισε την ενέργεια του Ισραήλ, ως ‘κρατική τρομοκρατία’ και κατηγόρησε την κυβέρνηση της χώρας ότι δε σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Λίγες εβδομάδες πριν, πάλι ο πρωθυπουργός της γείτονος τάχθηκε αναφανδόν υπέρ των λαϊκών εξεγέρσεων σε Τυνησία, Αλγερία και Αίγυπτο, τονίζοντας το δικαίωμα των λαών των χωρών αυτών στην δημοκρατία και στην ελευθερία. Ο ίδιος άνθρωπος αντιθέτως καταδίκασε τις αντίστοιχες λαϊκές εξεγέρσεις στο Ιράν, αλλά και τάχθηκε υπέρ του ημιπαράφρονος δικτάτορα της Λιβύης, που δε διστάζει να σφαγιάσει τον ίδιο του τον λαό ώστε να διατηρήσει την εξουσία.

Τι συμβαίνει λοιπόν; Ξέρει κάτι ο κύριος Ερντογάν, που εμείς ο απλός κόσμος, δεν γνωρίζουμε και γι αυτό δεν έχουμε την ορθότερη των κρίσεων; Μα φυσικά: αυτό που γνωρίζει ο κύριος Ερντογάν, περισσότερο από εμάς, είναι ότι το εμπορικό ισοζύγιο της Τουρκίας με την Τυνησία, την Αλγερία και την Αίγυπτο είναι ιδιαίτερα χαμηλό και συνεπώς η χώρα του δεν έχει ιδιαίτερα συμφέροντα εκεί. Με το Ιράν όμως η Τουρκία έχει διμερές εμπόριο το οποίο ξεπερνά τα 30 δις. δολάρια και ο κύριος Αχμαντινετζάντ είναι ο εγγυητής της ομαλής συνέχειας των εμπορικών συναλλαγών των δύο κρατών. Με τη Λιβύη πάλι οι διάφορες τουρκικές εταιρίες έχουν συμβόλαια αξίας τουλάχιστον 15 δις. δολαρίων και κάθε ανατροπή του εκεί καθεστώτος μπορεί να σημάνει την απώλεια τεραστίων εσόδων για την Τουρκία. Αυτά ξέρει ο κύριος Ερντογάν και αυτός είναι ο λόγος που αναγκάζεται να συμπεριφέρεται με δύο μέτρα και δύο σταθμά, κοπτόμενος για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη μια περίπτωση και αδιαφορώντας γι’ αυτά στην άλλη.

Ασφαλώς η συμπεριφορά του κυρίου Ερντογάν δεν είναι ιδιάζουσα, και μόνον ως παράδειγμα την ανέφερα στην εισαγωγή μου. Την ίδια στάση κρατούν απαρέγκλιτα και όλες οι πολιτισμένες και ανθρωπιστικά ευαίσθητες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις οι οποίες έχουν τεράστια συμφέροντα στην περιοχή.

Πλήθος ευρωπαϊκών εταιριών δραστηριοποιούνται στη Λιβύη, στον χώρο των κατασκευών, της ενέργειας και –πάνω απ’ όλα- στους εξοπλισμούς. Ιταλία, Γαλλία, Μάλτα, Βέλγιο και μια σειρά άλλων ευρωπαϊκών χωρών προμηθεύουν με οπλικά συστήματα τον ανεκδιήγητο συνταγματάρχη. Είναι αυτά τα ίδια όπλα που τώρα στρέφει κατά των πολιτών της ίδιας του της χώρας την οποία μετατρέπει σε αποτρόπαιο σφαγείο.

Όπως λοιπόν ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, έτσι και οι ευρωπαίοι ομόλογοί του εφαρμόζουν τον κανόνα των δυο μέτρων και δυο σταθμών ανάλογα με την περίπτωση. Και βρίσκονται μάλιστα αυτοί στην περισσότερο δύσκολη θέση να είναι αναγκασμένοι να καταδικάσουν τις πρακτικές του Καντάφι, χωρίς όμως και να μπορούν να επέμβουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο για να σταματήσουν το αιματοκύλισμα. Επιβεβαιώνεται λοιπόν, για πολλοστή φορά πως το εμπόριο είναι αυτό που καθορίζει την αξία της ανθρώπινης ζωής, γι αυτό και άλλη τιμή έχει η ζωή ενός Παλαιστινίου, άλλη ενός Αιγύπτιου και άλλη αυτή ενός Λίβυου.

Η περίπτωση της Λιβύης δε, είναι χαρακτηριστική της εξευγενισμένης υποκρισίας των πολιτισμένων ευρωπαίων ηγετών.

Δεν είναι μακριά ο καιρός που ο Μουαμάρ Καντάφι εθεωρείτο ως δαίμονας, φανατικός αντι-δυτικός, που υποθάλπει την παγκόσμια τρομοκρατία. Δεν είναι μακριά οι εποχές των εμπάργκο, των διεθνών καταγγελιών κατά του καθεστώτος και των στρατιωτικών επεμβάσεων με αεροπορικές επιδρομές ακόμη και κατά της πρωτεύουσας της Λιβύης. Στη δεκαετία του ‘70 και του ‘80, ο Καντάφι ήταν ο μισητός εχθρός όλου (σχεδόν) του δυτικού κόσμου, ο στυγνός δικτάτορας που έπρεπε πάση θυσία να ανατραπεί. Ξαφνικά, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, οι συσχετισμοί άλλαξαν. Ο Λίβυος ηγέτης συνετίστηκε, αποκήρυξε τα λάθη του και την τρομοκρατία, στράφηκε προς την εκμάθηση και μίμηση της ευρωπαϊκής κουλτούρας και έγινε ο καθώς πρέπει συνομιλητής των ευρωπαίων συνεταίρων του! Στην πραγματικότητα η πολιτισμένη Δύση δεν έλεγε ψέματα. Απλά έλεγε τη μισή αλήθεια. Ο Καντάφι όντως άλλαξε.

Ήταν μόλις 27 χρονών, νεαρός στρατιωτικός όταν ηγήθηκε της λαϊκής εξέγερσης κατά του τότε βασιλιά Ίντρις. (Άλλη κλασσική περίπτωση της αλλοτρίωσης του ανθρώπου από την εξουσία: Ο Ίντρις ξεκίνησε ως λαϊκός ήρωας, εθνικός απελευθερωτής της Λιβύης από την ιταλική κατοχή. Μετά από αιματηρούς αγώνες και πολύχρονες διαπραγματεύσεις με τις αποικιοκρατικές δυνάμεις, ενθρονίστηκε επισήμως ως βασιλιάς της ανεξάρτητης πλέον χώρας και σταδιακά μετεβλήθη σε έναν αυταρχικό, πλήρως διεφθαρμένο τύραννο, που απομυζούσε τον πλούτο της χώρας του για να θησαυρίζει ο ίδιος και να βυθίζει τον λαό στην ανέχεια και την αναξιοπρέπεια). Εναντίον αυτού του εκπεσόντος λαϊκού ηγέτη επαναστάτησε ο Καντάφι, επικεφαλής του κινήματος των στρατιωτικών που αγκάλιασε όλος ο λιβυκός λαός, πιστεύοντας στις διακηρύξεις του για μια πιο δίκαιη και λαϊκή διακυβέρνηση. Και όσο ο Λίβυος ηγέτης παρέμενε πιστός στις υποσχέσεις του προς τον λαό, τόσο λύσσαγε εναντίον του σύσσωμη η ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ. Μέχρις ότου ο συνταγματάρχης άλλαξε. Πρόδωσε τις σοσιαλιστικές του ιδέες, τους αγώνες και τις θυσίες των συντρόφων του, τους δολοφονημένους από τις αμερικανικές επιδρομές συγγενείς και φίλους, τον ίδιο του τον λαό. Ακολούθησε το ελεεινό παράδειγμα του προκατόχου του, τον οποίον αυτός ανέτρεψε εξαιτίας των πρακτικών που τώρα υιοθέτησε και ο ίδιος. Μόλις λοιπόν οι δυτικοί λύκοι βεβαιώθηκαν ότι ο Καντάφι έπαψε να είναι πλέον ένας λαϊκός ηγέτης και μετετράπη σε έναν ακόμη διεφθαρμένο, ασυνείδητο, στυγνό δικτάτορα έσπευσαν να του ανοίξουν την αγκαλιά τους και τη συμπαράστασή τους, φυσικά με το αζημίωτο, αφού κι εκείνος άνοιξε τις πύλες του λιβυκού πλούτου για να λεηλατηθεί από τις εταιρίες των όψιμων φίλων του. Δεν είχαν δε πλέον κανένα πρόβλημα να φιλοξενηθούν στα τσαντίρια του Καντάφι στην έρημο, αυτά που προηγουμένως λοιδορούσαν με απέχθεια ως ιδιότροπα καμώματα ενός επικίνδυνου λαϊκιστή. Ασφαλώς η διαμονή του Καντάφι στις σκηνές είχε προφανή σημειολογική αξία όσο παρέμενε λαϊκός επαναστάτης. Ήταν μια έμπρακτη απόδειξη από μέρους του ότι η εξουσία δεν τον αλλοίωσε. Συνέχιζε να είναι μέρος του λαού, ένας απλός βεδουίνος (όπως διακήρυξε και πρόσφατα) που απλά έτυχε να εκπροσωπεί τον λαό του και όχι να εξουσιάζει. Μια πολύ δυνατή σημειολογία που όμως έπαψε να έχει οποιαδήποτε αξία από τότε που έμεινε κενή περιεχομένου. Από τότε που ο ακατάβλητος στις μάχες συνταγματάρχης παραδόθηκε άνευ όρων στην σαγήνη του πλούτου, της δόξας και της εξουσίας.

Κι έτσι φτάσαμε στο σήμερα. Στην απόλυτη εξαθλίωση της ανθρώπινης συνείδησης. Αυτός που κάποτε πολέμησε για τη λαϊκή δικαιοσύνη έφτασε στο σημείο να θεωρεί την εξουσία αυτονόητο δικαίωμά του. Μετά από σαράντα χρόνια παραμονής στο τιμόνι, είναι προφανές ότι δεν μπορεί πλέον να καταλάβει, δεν έχει πια τη λογική να συνειδητοποιήσει ότι οφείλει να παραιτηθεί. Γι αυτόν η κυβέρνηση της χώρας του έχει τυπωμένο πάνω της το όνομά του, και αν δεν υπάρχει αυτό το όνομα δεν υπάρχει καν χώρα. Μόνο ο θάνατος μπορεί να τον κατεβάσει από τον θρόνο και μολονότι –ασφαλώς- οργίζεται για κάτι τόσο άδικο, (θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί από τη φύση, τον θεό, τον Αλλάχ, από κάποια δύναμη τέλος πάντων, ότι τέτοιοι ηγέτες δεν επιτρέπεται να πεθαίνουν), προετοιμάζει τουλάχιστον τη διαδοχή του η οποία αυτοδίκαια θα πάει σε κάποιον άλλον Καντάφι διότι διαφορετικά όλο το σύμπαν θα καταρρεύσει.

Είναι τραγική η παραφροσύνη του ανθρώπου αυτού. Ακόμη πιο τραγική όμως είναι η συμπεριφορά των γιων του, που μολονότι νέοι άνθρωποι, μορφωμένοι και μάλιστα σε δυτικά πανεπιστήμια δεν διαφέρουν σε τίποτα στη νοοτροπία από αυτήν του παρανοϊκού, γηραιού δικτάτορα. Ακόμη μια απόδειξη ότι οι σπουδές στο London School of Economics και σε οποιοδήποτε άλλο φημισμένο πανεπιστημιακό ίδρυμα μπορούν να φτιάξουν ικανούς επιστήμονες και επιχειρηματίες, ποτέ όμως (από μόνες τους) ακέραιους ανθρώπους.

Συνεπώς ας μην απορούμε με την αλλόκοτη συμπεριφορά του κυρίου Ερντογάν, με την αλλοπρόσαλλη αντίδραση της φιλελεύθερης Ευρωπαϊκής Ένωσης, με το μούδιασμα και την αδράνεια των παγκόσμιων ηγετών. Ο κύριος Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, άλλωστε, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, μας το δήλωσε χωρίς υπεκφυγές: ‘Δεν θεωρώ την κατάσταση στη Λιβύη ως άμεση απειλή για το ΝΑΤΟ ή τους συμμάχους του’ είπε (23/02/2011).

Είναι προφανές συνεπώς ότι ο πολιτισμένος κόσμος θα δραστηριοποιηθεί μόνον αν απειληθούν τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ και των συμμάχων του, ίσως αν την εξουσία αναλάβει κάποιος άλλος γνήσιος λαϊκός ηγέτης (μέχρι να επιτευχθεί και η δική του διαφθορά και να…’αλλάξει’ κι αυτός). Ως τότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Διότι –είπαμε: Η ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια κοστολογείται με βάση τις επιταγές και τις ανάγκες του εμπορίου…